Keyboard shortcuts

Press or to navigate between chapters

Press S or / to search in the book

Press ? to show this help

Press Esc to hide this help

Đạo Đức Kinh — Chương 6

Đối chiếu bản Vương Bật (王弼本) và Mã Vương Đôi (帛書 甲/乙)


I. Đối chiếu bản gốc

  • Vương Bật: Chương 6
  • Mã Vương Đôi: Thuộc 道經, tiếp sau chương 5.

II. Nguyên văn Hán cổ

王弼本 (Ch.6)

谷神不死,是謂玄牝。 玄牝之門,是謂天地根。 綿綿若存,用之不勤。

帛書 (甲/乙)

谷神不死,是謂玄牝。 玄牝之門,是謂天地根。 綿綿若存,用之不勤。

Dị văn nổi bật

  • Bản帛書 gần như trùng khớp với Vương Bật, chỉ khác chút về dạng chữ, không đổi ý.

III. Bản dịch Việt

Vương Bật / Mã Vương Đôi

“Thần của thung lũng” không bao giờ chết, gọi là Mẹ Huyền Diệu. Cửa của Mẹ Huyền Diệu chính là gốc rễ của trời đất. Nó miên man, như có như không, nhưng dùng mãi chẳng bao giờ cạn。


IV. Chú giải

Thần của Thung Lũng (谷神)

  • Thung lũng vốn trống rỗng, thấp và sâu, nên có thể chứa nước, cỏ cây, muông thú.
  • Sức mạnh kỳ diệu nằm ở chính sự rỗng đó: nhờ rỗng mà nuôi dưỡng sự sống.
  • “Thần” ở đây không phải thần linh cụ thể, mà là sức mạnh bất tận của sự rỗng.

Mẹ Huyền Diệu (玄牝)

  • “牝” = giống cái, biểu tượng cho khả năng sinh nở, nuôi dưỡng.
  • “玄” = sâu xa, mầu nhiệm, khó thấy bằng mắt thường.
  • Ghép lại: Mẹ Huyền Diệu = Đạo, âm thầm sinh ra và nuôi dưỡng vạn vật.

Gốc rễ của Trời Đất (天地根)

  • Cửa vào của Mẹ Huyền Diệu là điểm khởi nguyên, gốc của mọi sự sống.
  • Tất cả trời đất đều sinh ra từ đó.

Miên man, dùng hoài không hết

  • Đạo vận hành như dòng chảy mờ ảo, liên tục, “như có như không”.
  • Nhưng đặc tính lớn nhất: dùng bao nhiêu cũng không cạn.
  • Giống như không khí: ta thở mãi mà chẳng bao giờ hết.

V. Khái quát ý nghĩa

Cốt lõi

  • Sức mạnh đến từ sự rỗng lặng, khiêm tốn, mềm yếu.
  • Đạo là mẹ của vạn vật, âm thầm sinh dưỡng không ngừng.
  • Nguồn lực của Đạo là vô tận, không bao giờ cạn kiệt.

Tinh yếu: Cái rỗng và mềm yếu mới là gốc sinh dưỡng vô tận của vạn vật。


VI. Bài học ứng dụng

Hình ảnhÝ nghĩaỨng dụng
Thần Thung LũngSức mạnh từ sự trống rỗng, khiêm tốn.Trong học tập, giữ tâm “trống” để đón nhận điều mới; trong giao tiếp, lắng nghe để hiểu người khác.
Mẹ Huyền DiệuMềm yếu, kiên nhẫn, nuôi dưỡng.Trong quản lý, dùng sự cảm thông để dẫn dắt thay vì ra lệnh cứng nhắc.
Dùng hoài không hếtNguồn năng lượng bên trong vô tận.Kết nối với sự tĩnh lặng để tìm thấy sáng tạo và bình an, không phụ thuộc vào danh lợi bên ngoài.

VII. Kết luận

Kết tinh

Chương 6 dạy một quy luật ngược đời: chính sự rỗng và mềm mới là cội nguồn của sức mạnh và sáng tạo. Giống như thung lũng rỗng mà chứa, người mẹ mềm mại mà sinh nở, Đạo âm thầm nuôi dưỡng vạn vật, dùng mãi không hết。