Đạo Đức Kinh — Chương 53
Đối chiếu bản Vương Bật (王弼本) và Mã Vương Đôi (帛書 甲/乙)
I. Đối chiếu bản gốc
- Vương Bật: Chương 53
- Mã Vương Đôi: Thuộc 德經, tiếp sau chương 52。
II. Nguyên văn Hán cổ
III. Bản dịch Việt
Giả sử ta có chút hiểu biết mà đi trên Đại Đạo, điều duy nhất ta sợ là xa Đạo。 Đại Đạo rất bằng phẳng, mà người đời lại ưa đường tắt。
Triều đình thì xa hoa, ruộng đồng thì hoang vu,kho tàng thì trống rỗng; Áo lụa sặc sỡ, đeo gươm bén, ăn uống no say, của cải chất đầy。
Ấy gọi là khoe của của kẻ trộm, chẳng phải Đạo vậy。
IV. Chú giải
-
“Chỉ sợ xa Đạo”: điều đáng sợ không phải thiếu hiểu biết, mà là hiểu sai – biến Đạo thành công cụ danh lợi。
-
“Đại Đạo bằng phẳng, mà dân thích đường tắt”: Đạo vốn giản, nhưng người đời ham nhanh, ham hơn, nên tự tạo quanh co。
-
“Triều xa hoa, dân đói nghèo”: khi kẻ cầm quyền chạy theo hào nhoáng mà bỏ gốc sinh dân, xã hội rối loạn。
-
“Khoe của của kẻ trộm”: ám chỉ sự phô trương vật chất lấy của chung làm của riêng – trái Đạo, trái Đức。
V. Khái quát ý nghĩa
- Giữ Đạo là giữ giản dị và trung thực。
- Khi quyền, của, và hình thức lấn át nội tâm, Đạo mất。
- Người thuận Đạo biết sợ xa Đạo – đó là gốc của khiêm và sáng。
Tinh yếu: Đại Đạo giản dị, người đời ưa quanh co。Xa hoa là biểu hiện của tâm xa Đạo。
VI. Bài học ứng dụng
| Hình ảnh | Bài học | Ứng dụng |
|---|---|---|
| Đường bằng mà bỏ, chọn đường tắt | Ham nhanh mất gốc | Trong công việc, chọn cách giản, bền hơn là khéo và vội |
| Triều xa hoa, dân đói nghèo | Hình thức lấn nội dung | Khi tổ chức chỉ chăm vỏ ngoài, giá trị thật mất dần |
| Sợ xa Đạo | Giữ mình trong giản dị | Luôn tự soi lại: ta đang làm vì Đạo hay vì danh? |
VII. Ngộ nhận & Gỡ giải
-
Nhầm: Giữ Đạo là rời đời。 Gỡ: Giữ Đạo là sống giữa đời mà không bị đời kéo。
-
Nhầm: Phê phán giàu sang。 Gỡ: Không chống giàu, chỉ cảnh tỉnh phô trương và mất gốc。