Đạo Đức Kinh — Chương 26
Đối chiếu bản Vương Bật (王弼本) và Mã Vương Đôi (帛書 甲/乙)
I. Đối chiếu bản gốc
- Vương Bật: Chương 26
- Mã Vương Đôi: Thuộc 道經, tiếp sau chương 25.
II. Nguyên văn Hán cổ
- 「君子」 (WB) ⇆ 「聖人」 (MWD): bậc quân tử / bậc thánh nhân, ý gần giống.
- 「之主」 (WB) ⇆ 「之王」 (MWD): chủ ⇆ vương, đều chỉ vua.
III. Bản dịch Việt
Nặng là gốc của nhẹ, tĩnh là chủ của động. Cho nên, bậc quân tử đi suốt ngày không rời hành trang nặng. Dù có cảnh vinh hoa, khi ở yên vẫn siêu nhiên. Sao mà vua ngự vạn cỗ xe, lại lấy thân khinh thiên hạ? Khinh thì mất gốc, động thì mất chủ。
IV. Chú giải
- “Nặng là gốc của nhẹ”: giữ trọng tâm, vững chãi thì mới bền.
- “Tĩnh là chủ của động”: tĩnh mới điều động được động.
- “Không rời hành trang nặng”: người trí luôn giữ cái gốc, không lơi lỏng.
- “Vua mà khinh thiên hạ”: kẻ lãnh đạo coi nhẹ dân thì mất gốc trị quốc.
V. Khái quát ý nghĩa
- Nặng là gốc, tĩnh là chủ.
- Người lãnh đạo phải giữ gốc, không khinh suất.
- Khinh suất, nóng vội → mất gốc, mất quyền.
Tinh yếu: Giữ nặng làm gốc, giữ tĩnh làm chủ; lãnh đạo không thể khinh suất, nóng vội。
VI. Bài học ứng dụng
| Hình ảnh | Bài học | Ứng dụng |
|---|---|---|
| Nặng là gốc | Giữ trọng tâm | Trong công việc, luôn nhớ mục tiêu cốt lõi |
| Tĩnh là chủ | Tĩnh để điều động động | Khi xử lý khủng hoảng, giữ bình tĩnh để lãnh đạo |
| Hành trang nặng | Luôn giữ gốc | Không quên nền tảng, không chủ quan |
| Vua khinh thiên hạ | Khinh suất thì mất gốc | Nhà quản trị phải tôn trọng tập thể |
VII. Ngộ nhận & Gỡ giải
- Nhầm: “Nặng” = nặng nề, chậm chạp. Gỡ: Ý là trọng, có gốc, chứ không phải trì trệ.
- Nhầm: “Tĩnh” = bất động. Gỡ: Tĩnh là làm chủ, không bị cuốn loạn; vẫn có động, nhưng động có gốc.