Keyboard shortcuts

Press or to navigate between chapters

Press S or / to search in the book

Press ? to show this help

Press Esc to hide this help

Đạo Đức Kinh — Chương 81

Lời chân thật giản dị mà bền lâu

Đối chiếu bản Vương Bật (王弼本) và Mã Vương Đôi (帛書 甲/乙)


I. Đối chiếu bản gốc

  • Vương Bật: Chương 81
  • Mã Vương Đôi: Thuộc 德經, chương cuối cùng。

II. Nguyên văn Hán cổ

Note

信言不美,美言不信。 善者不辯,辯者不善。 知者不博,博者不知。 聖人不積。 既以為人己愈有;既以與人己愈多。 天之道,利而不害;聖人之道,為而不爭。

Note

信言不美,美言不信; 善者不辯,辯者不善; 知者不博,博者不知; 聖人不積。 既以為人,己愈有;既以與人,己愈多。 天道利而不害,聖人為而不爭。

Note

  • Hai bản hầu như thống nhất。
  • Chủ đề: lời thật không hoa;cho đi càng nhiều càng được nhiều。

III. Bản dịch Việt

Note

Lời chân thật không bóng bẩy;lời bóng bẩy thường không thật。 Người thiện không tranh biện;kẻ hay biện thường không thiện。 Kẻ biết không khoe rộng;kẻ học rộng thường chưa biết。

Bậc Thánh không tích chứa。 Vì giúp người nên mình càng đủ; Vì cho người nên mình càng nhiều。

Đạo Trời lợi mà không hại; Đạo của Thánh — làm mà không tranh。


IV. Chú giải

Note

  • “信言不美”: lời thật mộc, không cần tô điểm;đẹp ngoài thường che giấu rỗng trong。
  • “善者不辯”: người hiền không cần cãi;việc thiện tự sáng。
  • “知者不博”: biết thật thì giản;biết nhiều mà loạn chưa phải biết。
  • “不積”: không cất giữ, không tham;cho đi là cách giữ lại。
  • “天之道”: Đạo Trời vận hành tự lợi cho muôn vật mà không hại。

V. Khái quát ý nghĩa

Note

  • Sự chân thật, giản dị là nền tảng của Đạo。
  • Biết cho đi là cách đầy thêm;không tranh mà tự đủ。
  • Trời giúp bằng lợi mà không hại;người thuận Đạo giúp mà không tranh。

Tinh yếu: Lời giản mà thật;cho đi mà được;làm mà không tranh。


VI. Bài học ứng dụng

Hình ảnhBài họcỨng dụng
Lời không đẹp mà thậtThật trọng hơn hayNói giản, giữ lòng ngay thẳng
Cho người càng đủBiết cho là biết sốngGiúp đỡ chân thành, không cầu đáp lại
Không tranh mà thànhĐạo thuận tự nhiênLàm hết lòng, không hơn thua

VII. Ngộ nhận & Gỡ giải

Note

  • Nhầm: Giản dị là quê mùa。 Gỡ: Giản là tinh;bớt phô là gần Đạo。

  • Nhầm: Không tranh là yếu。 Gỡ: Không tranh là mạnh vì đủ;tranh là thiếu nên phải giành。


VIII. Kết luận

Note

Chương 81 — chương cuối của Đạo Đức Kinh — khép lại bằng sự giản dị. Lời thật, lòng thiện, và hành động vô tranh — đó là tinh thần của Đạo。Cho đi là còn mãi;làm mà không chiếm;mềm mà bền。Đạo Trời và Đạo Người, cùng một mạch ấy。